Yaşı Küçük Özel Yetenekli Çocuklar

Yaşı Küçük Özel Yetenekli Çocuklar

Arkadaşlar Uzman Psikolog Özenç Ertan Öztekin ‘in yazısını sizlerle paylaşıyorum.

Özel yetenek kavramının tanımı ile ilgili tartışmalar hala hiçbir yaş grubu için sonlanmamıştır. Kavramın kesin bir tanısı olmamasının nedeni farklı tanımlamaların farklı bakış açılarını ve müdahaleleri gerektirmesindendir bu nedenle yıllar için de değişen Kültür’ün de etkisiyle tanım bir miktar değişiklik göstermektedir. Bu durumda küçük yaştaki özel yetenek kavramını tanımlamak daha güç olabilir. Öncelikle bu çağ çocukları için özel yetenek yerine potansiyeli yüksek kavramını kullanmak daha uygun olabilir. Küçük yaştaki yüksek potansiyel erken gelişim kavramı ile içiçedir. Çocuğun bir yada birkaç (önemli alanda) sahip olduğu becerilerin yaşıtlarından ¼ veya ½ yıl ileride olması durumunu küçük yaşta üstün potansiyellilik olarak tanımlıyoruz(Robinson, N;1993). Örneğin iki Yaşında bir çocuğun 3-4 yaş seviyesinde beceri sergilemesi gibi. Üstün potansiyeli Tanımı için tabii ki üst seviyede bir beceri Gelişimi şarttır ama yalnız başına beceri Tanı için yeterli değildir. Aynı zamanda motivasyon ve Yaratıcılık da beceriye eşlik etmelidir(Renzulli,1978).

Küçük çocuklarda varolan yüksek potansiyelin farkedilmesi Önemlidir çünkü bu potansiyelin varolmaya devam edebilmesi için öncelikle beslenmesi, pekiştirilmesi gereklidir potansiyelini kullanarak birşeyler yapma (challenge, mücadele)* ihtiyacı karşılaşmadığında sıkılma, depresyon ve hayalkırıklığı gibi risklerle karşı karşıyadır.

Küçük yaşta bir çocuğun üstün potansiyeli olduğunun anlaşılabilmesi için öncelikle normal gelişimin ne olduğunun bilinmesi gereklidir. Bu amaçla okul öncesi çağda gelişim testleri (AGTE veyaDENVER 2 Gelişim Tarama Envanteri) uygulanması önem taşımaktadır. Bu envanterler farklı farklı beceri alanlarındaki seviyesini yaşıtları ile kıyaslayarak ortaya koyan standart ve güvenilir yöntemlerdir. Bu testlerin uygulamasının Lisanslı kişiler tarafından yapılması ise önemli diğer bir noktadır. Ayrıca test sonuçlarının aileden, eğer bir okul öncesi kuruma gidiyorsa öğretmenlerinden alınan bilgilerle ve gözlemlerle birleştirilerek yorumlanması testlerin güvenirliğini arttırır, çünkü bu bilgiler en az test sonuçları kadar değerlidir.