Beyni Yavaşlatan Anne-Babalar
|Beyni Yavaşlatan Anne-Babalar
Arkadaşlar Mehveş Evin’in yazısını sizlerle paylaşıyorum.
Aşırı koruyucu anne baba modeli, meğer sadece çocukların özgürlüklerini kısıtlamakla kalmıyor. Japon araştırmacılara göre beynin gelişimini de yavaşlatabiliyor!
New Scientist dergisinde okuduğum haber özetle şöyle diyor: Anne-babaları aşırı koruyucu veya ihmalkar olan çocuklarda psikiyatrik rahatsızlıklara daha sık rastlanıyor. Zira psikiyatrik rahatsızlıklar, beynin ‘prefrontal korteks’ denilen bölgesindeki bozukluklarla bağlantılı.
Araştırmayı Japonlar yapmış: Gunma Üniversitesi’nden Kosuke Narita, 20’li yaşlardaki 50 kişinin beynini incelemiş. Deneklere, ilk 16 yılda anne babalarıyla ilişkilerini sorgulayan bir anket de vermiş. ‘Parental Bonding’ adındaki bu anket, bütün dünyada kullanılan bir nevi ‘veli-çocuk ilişki ölçer’i. Değerlendirilmesi istenen maddeler arasında ‘Büyümemi istemezdi’ veya ‘Her şeyimi kontrol ederdi’ gibi yorumlar var.
Sevgi başka korumacılık başka
Narita, anne babalarını aşırı koruyucu olarak tanımlayan gençlerin beynindeki gri maddenin daha az olduğunu saptamış. İlginç olan bir başka bulgu da, annenin değil de babanın ihmalkar olduğu durumlarda da beyinde aynı bölgede gri maddenin az olması!
Araştırma şu nedenle bana özellikle ilginç geldi: Malum, Türkiye’de iyi anne babalık, çoğunlukla aşırı korumacılıkla karıştırılır. Çocuk her tökezlediğinde üzerine atlanır, kendi başına bir şey yapmasına izin verilmez, otorite kurmak için çocuğun psikolojisiyle oynanır.
İhmalkarlık ise, aşırı korumacılığın diğer ucunda yer alıyor: Yani çocukla vakit geçirmeme değil, ilgi göstermeme, ilişki kurmama, yokmuş gibi davranmak kast ediliyor. Bu da ne yazık ki babalarda yaygın rastlanan bir durum. İlgili, alakalı babalar bu yüzden paha biçilmez Hint kumaşı muamelesi görmüyor mu?
Elbette küçük bir araştırmadan yola çıkarak genellemeler yapmak mümkün değil. Psikiyatrlara göre ciddi rahatsızlıklara neden olan çok daha önemli faktörler var. Yine de ne olur, ne olmaz… Anne-babalar, çocuklarına karşı aşırı korumacı davranmayı, sevgiyle karıştırmaktan vazgeçse iyi olur!
HORMONUMLA OYNAMA ANNE
1- Beynin ön korteksindeki gri madde, çocukken gelişiyor. Buradaki anomaliler, ileride şizofreni gibi akıl rahatsızlıklarıyla bağlantılı.
2- Japonların tezine göre aşırı korumacı veya ihmalkarlık sonunucunda kortisol denen stres hormonu aşırı salgılanıyor. Kötü anne babalık, dopamin salgısının da azalmasına neden oluyor.
3- Avustralyalı bilim adamları, uzun dönemli çalışmalarla bu tezi araştıracak. “Çocukken beyinde oluşan hormonal değişiklikler, kalıcı olmayabilir” diyorlar.