Üstün Veya Özel Yetenekli Bir Ebeveyn Miyim?

Üstün Veya Özel Yetenekli Bir Ebeveyn Miyim?

Arkadaşlar çoğumuz özel yetenekli çocuklarımıza nasıl davranmamız gerektiği konusunda tereddüt yaşıyoruz. Acaba çocuklarımızın ihtiyaçlarına cevap verebiliyor muyuz? Kendimizi sorgulamaya yarayacak soruları sizlerle paylaşıyorum.

Aşağıdaki kontrol listesi, üstün veya özel yetenekli çocuklarının ihtiyaçlarını karşılamada ebeveynlere yardımcı olacak bir rehber olarak kullanılabilir. Bu soruların büyük çoğunluğuna Evet şeklinde cevap verebiliyorsanız, çocuğunuzun gerçek potansiyeline ulaşabilmesi yönünde yetişmesinde aktif rol oynuyorsunuz demektir. (Am I Gifted Parent?, Tercüme: Tarhan 1996)

• Ona, üstün yetenekli olmamış olsaydı, onu yine de seveceğimi hissettirebiliyor muyum?
• Çocuğumu, kardeşleri ya da arkadaşlarıyla kıyaslamaktan kaçınıyor muyum?
• Ona özgü makul davranış standartları oluşturup bunları karşılamasını izliyor muyum?
• Çocuğumla, ona örnek olacak şekilde konuşabiliyor muyum?
• Tutum ve davranışlarım, onun izlemesini istediğim ölçüde örnek oluşturuyor mu?
• Çocuğumu farklı zekâ düzeyine sahip çocuklarla iyi ilişkiler kurabilmesi için teşvik ediyor muyum?
• Fiziksel, duygusal ve toplumsal beceriler geliştirmesini, zihinsel beceriler geliştirmesi kadar ciddiye alıyor, onu yeterince teşvik ediyor muyum?
• Çocuğumun sorduğu soruları sabırla, doğru yanıtlarla ve bundan keyif alarak yanıtlıyor muyum?
• Çocuğumu, daha ileri düzeyde öğrenmeye ve araştırmaya yönlendirecek soru ve ilgi ifadelerinden yararlanıyor muyum?
• Çocuğumun özel gruplar veya kamu kurumlarınca verilen ders ve etkinliklerden yararlanmasını sağlıyor muyum?
• Çocuğumu, okul sonrası ders ve etkinlikler konusunda aşırı ve mantıksız taleplerde bulunarak sıkıştırmaktan kaçınıyor muyum?
• Çocuğumun okumasında ve izlemesinde yarar gördüğüm kitap ve yayınları bulmasında, ona yardımcı oluyor muyum?
• Çocuğuma zamanı nasıl planlayabileceğini, işleri nasıl organize edebileceğini, düzenli ve etkin çalışma becerilerini nasıl geliştirebileceğini öğretebiliyor muyum?
• Çocuğumun kendi planlarını yapması ve kararlarını almasına yardımcı oluyor muyum?
• Çocuğuma karar vermesi için fırsat tanıyor, harekete geçtikten sonra verdiği kararları değerlendirme becerisi geliştirmesini izliyor muyum?
• Çocuğumu, yeteneklerini kendi yararına olduğu kadar, toplum yararına da kullanabileceği konusunda bilinçlendiriyor, ona rehberlik edebiliyor muyum?
• Çocuğum için meslek seçmek ve onu yönlendirmekten kaçınarak, mümkün olduğunca çok mesleği tanıması ve seçimini bilinçli yapması için ona bu yönde yardımcı oluyor muyum?
• Çocuğumun eğitim ve meslek seçiminde yüksek amaçlar belirlemesini teşvik ediyor muyum?
• Çocuğuma sorumluluk alma duygusunu geliştirebilmesi için özgürlük tanıyor muyum?
• Çocuğuma yaşına uygun iş ve diğer görevleri üstlenme sorumluluğu veriyor muyum?
• Çocuğuma hobileri için ihtiyaç duyduğu araç ve kaynakları sağlıyor muyum?
• Çocuğumu çeşitli hobi ve ilgi alanları üzerine bilgilendiriyor, onunla paylaşıma giriyor muyum?
• Çocuğuma, hobileriyle ilgilenebileceği ortam, zaman ve olanakları sağlıyor muyum?
• Çocuğumu, ilgi alanlarına uygun gezilere, sergi, konser gibi etkinliklere götürüyor muyum?
• Çocuğum, yaptığı veya başardığı şeyleri bana gösterdiğinde, onu gururlandırıcı, cesaretlendirici, teşvik ve takdir edici şekilde değerlendirecek düzeyde, genel iltifat ifadelerinden daha özgün ve özel ifadeler bulabiliyor muyum?
• Çocuğuma, yaptıklarını sergileyebilmesi veya yeteneklerini sunabilmesi için ihtiyaç duyduğu ortam ve olanakları sağlıyor muyum?
• Çocuğumu yeteneklerinden dolayı teşhir etme arzuma veya başkalarının bu konudaki teklif ve taleplerine direniyor muyum?
• Çocuğumun zihinsel başarılarını aşırı ölçüde vurgulamaktan kaçınıyor muyum?
• Çocuğumu istismar edecek her türlü girişime direniyor muyum?