Çocuğunuzun Zihinsel Gelişimini Olumlu Etkileyen Tutum ve Davranışlar

Çocuğunuzun Zihinsel Gelişimini Olumlu Etkileyen Tutum ve Davranışlar

Arkadaşlar Uzman Psikolog ve Aile Danışmanı Demet Polat’ ın yazısını sizlerle paylaşıyorum.

Son yıllarda ebeveynler çocukların zihinsel gelişimi ile ilgili daha çok ilgilenmeye başladılar. Çocukların sokak oyunları oynayamamaları ve evde daha çok zaman geçirmeleri ve bu zamanlarda televizyon ve tablet kullanımının artması ebeveynlerin huzurunu kaçırmıştır. Ayrıca dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite bozukluğu ve otizm gibi tanı gruplarının giderek artmasıyla kaygılar giderek artmıştır. Bu nedenle, ebeveynler çocukların zihinsel gelişimleri ile daha çok ilgilenmeye başlamıştır. Gözden kaçırılan bir nokta da çocukla geçirilen zamanın fazlalığına vurgu yapılırken; çocuklara yönelik tutum ve davranışların zihinsel gelişim üzerindeki etkileridir.

Peki çocukların zihinsel gelişiminde etkili olan ebeveyn tutum ve davranışları nelerdir, bunlara bir göz atalım:

1. Öncelikle anne, baba şefkati çocukların duygusal tatmini sağladığı için zihinsel süreçler üzerindeki etkisi büyüktür. Çocuklar duygusal ihtiyaçlarını geliştirmeye yönelik çabalarla uğraşmadıkları ve duygusal problemlerine yoğunlaşmadığı için, öğrenmeye açık olacaktır ve verilen uyarıcıları da daha rahat alacaklardır.
2. Kısıtlayıcı ebeveyn tutum ve davranışları da çocukların öğrenme süreçlerini olumsuz etkilemektedir. Örneğin yürümeye başlayan çocuğun sehpanın üstündeki eşyalara dokunma isteğini engelleyen bir ebeveyn çocuğun nesnelerin dokularını öğrenmesini de engellemiş olur. O sırada çocuğun öğrenmeye yönelik merakı da baskı altında tutulacaktır. Bu nedenle çocuğun merak duyduğu konulara yaşına göre cevaplar vermek, deneyimlemek istediklerinde cesaretlendirerek izin verici olmak gelişimini olumlu yönde etkileyecektir. En önemlisi zihinsel gelişimde önemli olan “merak” duygusu canlı tutulacaktır.
3. Yaşına göre oyuncaklarla çocuğun ihtiyacı kadar oyun oynamak da hem duygusal ihtiyacını karşılayacaktır hem de zihinsel gelişimini destekleyecektir.
4. Gelişimine yönelik beceriler vermek başarısızlıkla daha az karşılaşmasını sağlayarak; deneme çabasını devam ettirecektir.
5. Başarısızlıklar karşısında ya da başka yaşam olaylarında yaşadığı hayal kırıklığında duygularını yaşamasına ve ağlamasına izin vermek de onu rahatlatacaktır ve duygusal baskılar öğrenme süreçlerini olumsuz yönde etkilemeyecektir.
6. Başarılarında, bir şeyi ilk kez yaptığında sürece yönelik övgülerde bulunmak da hem duygusal olarak bir bağ sağlar, hem de başarıda çabasına vurgu ortaya çıkar. Örneğin; “Tabaklar ve peçeteler ne kadar hoş görünüyor.”