Çocuklar Neden Televizyon İzler?
Arkadaşlar hemen hemen hepimizin en büyük sorunu çocuklarımızı televizyon karşısından alamamak… Çocuklarımızın neden televizyon seyrettiğine dair Mustafa Koca tarafından yazılmış makalenin ilgili bölümünü sizlerle paylaşıyorum.
Kaynaklar televizyonu insanların toplumsallaşmasını sağlayan, çocuklara küçük yaşta bilgi veren, sözcük bilgisini genişleten, ana babadan sonra en önemli etken olan bir araç olarak göstermektedir (Karaca ve ark., akt., 2007). Televizyonun her evde bulunması, kolay ulaşılabilirbir araç olması, göze ve kulağa hitap etmesi nedeniyle çocuklar üzerinde aile ve okuldan sonraçok etkili olabilmektedir (Aktaş ve Aral, 1997).Ev, bir anlamda televizyon demektir ve dolayısıyla “evde olmak”, başlı başına televizyonizlemeyi kolaylaştıran bir etmendir (Bağlı, 2003).” Himmelweit ve arkadaşları televizyonun çocukları çektiğini çünkü onlara “gerçeği keşfetme”, “bilinmedik alanlara solana”, “dünyayı ve insanları daha iyi tanıma” olanakları verdiğini söylemektedirler. Televizyon onlara tutkulandıran ve nefeslerini kesen yeni resimler sunmaktadır (Hızal, akt. bt.). Dönemlere göre televizyon izleme sebeplerine bakacak olursak;
“Bebeklik Dönemi (18 aya kadarki dönem)
Bebek yaşındaki çocuklar çok kısa süre içinde, televizyonun çalıştırılmasına dikkat ederler ve bunun için büyük de gayret gösterirler.Yayına doğrudan dikkat ettiklerinde ise program içeriğinin çoğunu kaçırırlar.Bebeklerin televizyon programlarındaki ilk izleme tecrübeleri, ışık ve sesinparçaları halinde tanınabilir insan ve hayvan tiplerini anlamlı bileşimlerhalinde gruplandırmak şeklinde olur. Bu çağlardaki çocukların televizyonda sergilenen basit bir davranışı taklit edebildiklerine dair kanıtların mevcut olduğuna işaret edilmektedir.
18 Ay 3 Yaş Arası Dönem
Bu çağdaki bebekler üzerinde televizyonun belirli etkileri ile ilgili araştırmaların azlığına rağmen, bunların sözel olan ve olmayan davranışları televizyondan öğrenecek yetenekte oldukları bilinmektedir. Dolayısıyla televizyonda gördükleri ve işittiklerini, tıpkı iki yaşın altındaki çocukların meşrubat reklamlarından edinilen cümleleri taklit edebilmelerinde olduğu gibi tekrar edebileceklerdir.
3-5 Yaş Dönemi
Bu dönemlerde çocuklar televizyona birer araştırmacı gözüyle bakarlar.İzledikleri görüntülerin konu içeriğinde bir anlam ararlar ama ilgileri genelde karakterlerin hızlı hareketleri, sahnelerin hızlı değişimi, şiddet ya da beklenmeyen sürpriz görüntü üzerindedir.
İlkokul yaşları (6-12)
Bu yaşlarda çocuğun izleyici olarak, dikkatini yayınlanan programa odaklama uzunluğu ve programda cereyan eden entrikaları takipteki kavramaya yönelik yeteneği gelişir. İzlediği karakterlerin, kendilerine uyguneylemlerini tanımaya ve konu içeriğinden sonuçlar çıkarmaya başlarlar.Küçük çocukların ne kadar televizyon izledikleri konusunda yapılan biraraştırmada 3 ve 5 yaş grubu çocukların haftada 19-20 saat televizyonizlerken 7 yaşına geldiklerinde, okula başlamaları nedeniyle, toplam izlemesüresinin 15.5 saate düştüğünü tespit etmiştir. Bir başka araştırmada ise küçük çocukların, bilgilendirici programları, büyük çocuklara göre daha fazla izlediklerini ortaya koymuştur. Bu çocukların aynı zamanda yetişkinlere yönelik programlara daha fazla maruz kalmakta olduklarını ortaya koymuştur. Bunun nedeni, yetişkinlerin izlemeleri sırasında onlarında ebeveynlerin yanında olmasıdı” (Karaca ve ark., 2007)
