Gençlerin Başarısı Tek Alanda Değerlendirilemez

Gençlerin Başarısı Tek Alanda Değerlendirilemez

Arkadaşlar Prof.Dr. Bengi Semerci’nin yazısını sizlerle paylaşıyorum.

Genellikle gelecek kurgulanırken koyulan hedeflere ulaşmaya göre başarı tanımlanır. Kurgulanmadan, planlanmadan elde edilenlere başarı demek mümkün değildir. Benzer şekilde, kurgulamadığı, planlamadığı ve istemediği şeylere ulaşamadığı için başkalarını “başarısızlıkla” nitelendirmek doğru olmayacaktır. Oysa gençlerin çoğunun başarısı ailelerin ya da okulların koydukları hedeflere göre tanımlanmakta, onların beklentileri değerlendirilmemektedir. Gençlerin başarısını etkileyecek en önemli faktörlerin başında hedeflerini kendilerinin koyması gelir. Bunu yapabilmesi için okul ve ailenin onun yeteneklerini ve ilgi alanlarını iyi değerlendirerek onun adına karar vermeden yönlendirmesi uygun olur.

OKUL BAŞARISI HER ŞEY Mİ?

Ergenin okul başarısını etkileyen birçok faktör vardır:

KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE GELİŞİM DÜZEYİ: Gelişim düzeyi ve zekâ okul başarısı ile ilişkilidir. Ama bu tek başına başarı için yeterli değildir. Kendine güven ve saygı, iyi insan ilişkileri, kaygıyı kontrol edebilme, daha az kimlik çatışması gerekir.

MOTİVASYON: Okul başarısı için ergenin motive olması gerekir. Motivasyonu sağlayan çeşitli etkenler vardır. Bunlardan biri çevredir. Eğer ergenin ve okulun bulunduğu çevre düzenli ise, herkesin okula yönelik ilgisi olumluysa özendiricidir.

AİLE: Bağımsızlığa, yeteneğe, etkileşime önem veren ailelerin çocukları daha başarılı olabilmektedir. Olumlu aile-ergen ilişkisi başarının temel koşullarındandır. Ergenle hiç ilgilenmeyen ya da aşırı baskı yapan aileler başarıyı olumsuz etkilemektedir.

ARKADAŞLAR: İçinde bulunduğu grubun ya da yakın arkadaşlarının değerleri başarıyı etkiler. Arkadaşlarının başarıya verdikleri önem, hedefleri olması, çalışma ortamı yaratması ergenin başarısını arttırır.

Ergenin geleceği için yeteneklerini ve yeteneksizliklerini iyi saptamak gerekir. Ailenin ve okulun çocuğun gelişimini ve yeteneklerini iyi değerlendirmesi, ergene yardımcı olur. Böylece yeteneklerine uygun bir eğitim programı ya da okul seçimi yapmak olanaklı olur. Bazı ergenler ailelerini çok mutlu edecek şekilde sürekli ders çalışır ve okul başarısı ile ilgilenirler. Okul dışı hobisi, aktivitesi, arkadaşları yoktur. Bunun nedeni ders dışı alanlarda yeteneksiz oluşu ve başarısız olma korkusu olabilir. Bazen ise sadece aileyi mutlu etmek için yapar ki, bu kaygıyı arttıran bir durumdur. Bazı ergenler bir alanda çok yeteneklidirler. Çok iyi sporcu ya da sanatçı olabilir. Bazıları ise yaşlarının üstünde zihinsel gelişimleri vardır. Kendinden büyük olanların yapamadığı problemleri çözebilir. Bir grup ergen ise her alanda başarılıdır. Her konuda beceri gösterir ama hepsinde en iyi olmazlar. Bu tür yeteneklerin olması avantaj gibi görünse de, sıkıntı yaratırlar. Diğerlerinden farklı olduğunu algılamak ergeni rahatsız edebilir. Akranları ile ilişki kuramayabilir. Oysa akran ilişkisi gelişim için önemlidir. Ailenin ve okulun çok şey beklemesi, beklentilerini ergene yansıtarak onun adeta yük altında kalmasına, baskı altında kalmasına ve baskı da ergenin birçok şeyden vazgeçmesine neden olabilir. Lise ve üniversite düzeyinde okul seçimlerinin yaklaştığı bu günlerde tüm bunları akılda tutmak, çocukların başarısı ve mutluluğu için yararlı olacaktır.