Üstün Yetenekli Çocukların Okuma İlgisi Nasıl Desteklenebilir?
Üstün Yetenekli Çocukların Okuma İlgisi Nasıl Desteklenebilir?
Arkadaşlar üstün yetenekli çocuklarınız kitap okumayı sevmiyor ya da onlara kitap seçiminde zorlanıyorsanız size küçük ipuçları verecek İbrahim Şamil Köroğlu’nun “Üstün Yetenekli Çocukların Okuma İlgisi Nasıl Desteklenebilir?” başlıklı yazısını paylaşıyorum.
“Çok zeki çocuklar ne bulurlarsa okurlar” diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz…
Çocuklarımız, hız ve haz çağının kaotik atmosferinde ciddi bir bocalama yaşıyor. Yeni medya teknolojilerinin alet olduğu, zihinleri çoraklaştıran enformasyon bombardımanın en büyük mağduru ne yazık ki onlar…
Kitaplarla sağlıklı bir ilişki kuramayan ya da eğitim sisteminin kifayetsizliği sebebiyle okuma olgunluğu zamanla zayıflayan çocukların düşünme becerisi de günden güne eriyor. Bu trajik kaybın bir yan etkisi de kısır kelime dağarcığı dolayısıyla çocukların iletişim yeteneklerinin körelmesi… Dolayısıyla her yaştan okurun ama özellikle çocukların okuma ilgilerini diri tutan, çocuklara özgü kurgulanmış bir okuma atmosferine muhtacız.
Çocuklar içinde özel ihtiyaçları olan bir kitle var ki onların okuma ilgileri daha farklı beklentiler doğuruyor. Üstün yetenekli çocuklardan söz ediyorum.
“Üstün yetenekli çocuk” ifadesi, testlerde 120 puan ve yukarısında zekâ seviyesine sahip olduğu tanılanıp güzel sanatlar, matematik ve teknoloji gibi alanlarda yaşıtlarından belirgin ölçüde ileride olan çocukları tarif ediyor.
Üstüny eteneği, insanın doğuştan sahip olduğu-başta zekâ kapasitesi olmak üzere- zihnî becerileri belirli eylem alanlarında olgunlaştırması ya da normal standartların üstüne taşıması olarak tanımlamak da mümkün. Öte yandan ortalamanın üzerinde bir kabiliyet -diğer bir ifadeyle genel ya da özel bir alanda hüner-, yaratıcılık ve görev sorumluluğu olmak üzere üç bileşenin “üstün yetenekliliği” belirlediğini söylemek daha doğru olur.
Yapılan bilimsel çalışmaların da ortaya koyduğu üzere 4-5 yaşından önce okumayı öğrenen çocukların büyük bir kısmının tanılama testlerinde de üstün yetenekli çıkmaktadır. Kısacası eğer bir çocuk erken yaşta okuma becerisini geliştiriyorsa onun üstün yetenekli olduğunu düşünmek için haklı bir gerekçemiz vardır, diyebiliriz.
Akranlarına göre farklı özellikler sergileyen üstün yetenekli çocukların okuma ihtiyacının etkili bir şekilde karşılanması için başta aileler olmak üzere eğitimcilere, rehberlik uzmanlarına, bilim insanlarına ve daha geniş bir ifadeyle topluma büyük görevler düşüyor.Tabii çocuk kitapları alanında kalem oynatmaya hevesli yazar adaylarının da üstün yetenekli çocukların okuma eğilimlerini dikkate almasında yarar oldğuunu düşünmemiz için geçerli sebeplerimiz var.
Her şey bir tarafa bu çocuklar bütün çocuk okurlar arasında en fazla kitap “tüketen” kitleyi teşkil ediyor.Üstün yetenekli çocukların okuma ilgilerinin desteklenmesinde ailelerin ve eğitimcilerin dikkate alması gereken önemli noktalar şunlardır:
• Belirli ilgi alanlarına (uzay, askeri tarih, sinema vb.) odaklanmış kitaplar için yeni çıkan kitapları takip etmelisiniz.
• Bilimi eğlenceli yöntemlerle ve mizahi bir dille anlatan kitaplara ağırlık veriniz.
• Kitap seçiminde yetenek alanlarına ve zekâlarına uygun kitapları öne çıkarmalısınız.
• Kurgudan ziyade kurgu dışı kitaplardan hoşlandıklarını unutmayınız.
• Yaşlarına uygun kitaplardan ziyade okuma seviyelerine uygun kitaplar önermelisiniz.
• Zekâ oyunları, görsel hafızayı harekete geçirecek etkinlikler ve deneyler içeren kitapları okuma listenize ekleyiniz
• Ve en önemlisi, muhtemelen kendi seçimlerini yapabilecek kadar yayın dünyasını takip ettiklerinden kitap tercihlerine saygı duyunuz.
İlgili Yazılar
Yazar Hakkında
