Üstün Yeteneklilere İlişkin Akademik Çalışmaların İncelenmesi

Arkadaşlar sizlerle International Texas Congress on Advanced Scientific Research and Innovation (Uluslararası Teksas İleri Bilimsel Araştırma ve Yenilik Kongresi) ‘ da yayınlanan çalışmamın özet kısmını paylaşıyorum.

Üstün Yeteneklilere İlişkin Akademik Çalışmaların İncelenmesi

ÖZET

Yeteneğin ne olduğuna, nasıl oluştuğuna, nasıl anlaşıldığına ve yetenek denildiğinde hangi özellikleri taşıması gerektiğine ilişkin literatürde çok farklı olmakla beraber, yakın anlamlara gelen açıklama ve tanımlamaların yapıldığı görülmektedir. Nitekim Ventegodt vd., (2003) yeteneği kişinin yaşamını tam kapasite ile sürdürmesini sağlayan önemli varoluşsal öğeleri, Altınöz (2009) bireyin potansiyel olarak
herhangi bir konuda neleri iyi yapabileceği konusundaki becerisi, Gagne (2004) sistematik olarak geliştirilen yeti, beceri ve bilgi ile ulaşılan olağanüstü bir ustalık düzeyi, Feldman (1986) kişinin tecrübeleriyle farklı yönlerde yapıcı etkileşimler kurma potansiyeli, Erdoğan (1999) “kişinin belirli ilişkileri kavrayabilme, analiz edebilme, çözümleyebilme, sonuca varabilme gibi zihinsel özellikleri ve bazı olguları gerçekleştirebilmesi şeklindeki bedensel özelliklerinin tamamıdır” şeklinde tanımlamaktadır. Araştırmalar her bireyde şu veya bu şekilde bir miktar yeteneğin olduğunu göstermektedir. Ancak yeteneğin görünüm, düzey ve derecesi bireyden bireye farklılık göstermektedir. Bu nedenle yeteneksiz, yetenekli ve üstün yeteneklilik diye tanımlanan özellikli bireylerden söz edilmektedir. Bu anlamda üzerinde durulması gereken üstün yetenekliliktir. Çünkü normal yeteneğe sahip olanlara göre daha fazla üretici, yaratıcı ve buluşçu olan üstün yetenek sahibi bireylerdir. Bu nedenle tarihin her döneminde toplumlar yönünden üzerinde en çok durulan ve dikkate alınanlar üstün yetenekliler /yeteneklilik olmuştur. Bu bağlamda çalışmada “üstün yeteneklilik ve üzerine yapılmış akademik çalışmaların” incelenmesini amaçlamıştır. Çalışmayla yetenek ve zekâ özel yetenek kapsamında ele alınarak değerlendirildiği, üzerine oldukça çok sayıda yurt içi ve yurt dışı farklı tür ve düzeyde akademik dergilerde yayınların yapıldığı görülmüştür. Yine bu akademik çalışmalarda yetenek ve zekânın doğuştan ve önemli derece kalıtsal özellikli, ancak geliştirilebilir nitelikte olduğu vurgusu yanında, yapılan araştırmaların ve çalışmaların ise en çok eğitim boyutunda ele alınarak incelendiği bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar kelimeler: Yetenek, zekâ, üstün yetenek, eğitim, özel eğitim

Tamamını okumak isteyen arkadaşlar  PROCEEDINGS BOOK  sayfa 27’ye bakabilirler.