Üstün Zekalı Çocukların Ailelerine 40 Öneri
|Üstün Zekalı Çocukların Ailelerine 40 Öneri
Arkadaşlar üstün yetenekli çocukların ailelerine Uzman Psikolog Burçin Demirkan bakın neler öneriyor.
ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLARIN AİLELERİNE 40 ÖNERİ
1. Çocuğunuzu dinleyin, tanıyıp anlamaya çalışın.
2. Onun size uyum sağlamasını beklemek yerine siz onu anlamak için çaba harcayın.
3. Çocuğunuzu yeteneklerini geliştirme konusunda destekleyin.
4. Üstün yetenekli olsa bile başarısız olabileceğini bilin. Çocuğunuza “başarı” kadar “başarısızlığın” da hayatın normal bir parçası olduğunu öğretin.
5. Tanısı “üstün” olsa bile çocuğunuza bunu yüksek beklenti olarak yansıtmayın. Onun bir çocuk asla olduğunu unutmayın.
6. Çocuğunuza aile bireylerinin tümünün ilgi, sevgi ve saygı göstermesini sağlayın; aile bireylerine, ailenin mutluluk ve huzurunu sağlamaya yönelik yapıcı katkıda bulunabilmeleri için olanak verin.
7. Aile bireylerinin ihtiyaçları arasında doğabilecek çatışmaları gidermenin yollarını bulun.
8. Kardeşler arasında kıskançlık doğmasına neden olacak konuşma ve davranışlardan kaçının.
9. Çocuğunuzun ailenizin dışında kendisine örnek alabileceği, toplum tarafından da örnek insan olarak kabul edilen yetişkinlerle kuracağı ilişkileri teşvik edin.
10. Çocuğunuzun diğer üstün veya özel yeteneklilerle arkadaşlık ve iletişim kurmasına zemin hazırlayın.
11. Çocuğunuzun hayallerinin, hayalî oyun arkadaşlarının, fantastik ve ütopik düşüncelerinin, sıra dışı sorularının kabul edilemez olduğunu ifade eden ve cesaret kırıcı konuşma ve davranışlardan kaçının.
12. Çocuğunuza para, hastalık, ölüm, savaş gibi kavramları yaşam deneyimi olarak öğretin.
13. Başkalarının hak ve hürriyetlerine saygı gösterme, nezaket ve görgü kurallarına uyma gibi toplumsal kurallara uyum konusunda çocuğunuza örnek olun; toplumsal kuralların ve değerlerin önemini vurgulayın.
14. Çocuğunuza özel zaman ayırarak düşüncelerini dinleyin ve kendi düşüncelerinizi onunla paylaşın.
15. Hayatla kurduğu bağın ve çevresiyle kurduğu ilişkilerin “1-0” gibi katı bir çerçevelerden uzak olmasına destek verin.
16. Çocuğunuzun sizinkinden daha iyi olan düşüncelerini, bilgilerini ve saptamalarını takdir edin.
17. Mükemmeliyetçi yapısı varsa onu törpülemek için destek verin.
18. Mizah duygusunu geliştirmek için onunla birlikte gülün ve esprilerinin hoşunuza gittiğini belli edin.
19. Çocuğunuzun hayatını, kendisine özel zaman ayıramayacağı şekilde yapılandırmaktan ve planlamaktan kaçının.
20. Çocuğunuzu yetiştirirken yıkıcı davranışları bünyesinde barındıran cezaya dayalı denetim mekanizmasından ziyade, yapıcı ve üretken davranışlara sahip gözleme dayalı denetim mekanizmasını benimseyin; çocuğunuza, onu sürekli kontrol altında tuttuğunuzu hissettirmeyin.
21. Ona güvendiğinizi, konuşma ve davranışlarınızla gösterin.
22. Kendine güvenmesi ve sorumluluk duygusu kazanabilmesi için ihtiyacı olan rehberliği ve desteği ona sağlayın.
23. Küçük çapta iş ve sorumluluk gerektiren görevler vererek çevresini keşfetmesine yardımcı olun.
24. Merak duygusunu tatmin etmesi ve yaratıcı yönlerini geliştirmesi için araştırma yapma, deneme, fantezi kurma, test etme gibi faaliyetlerde bulunmasını teşvik edin.
25. Yeni deneyimlere hazırlayın ve bunlarla başa çıkmaya yönelik yaratıcı yolları bulmasına yardımcı olun.
26. Öğrenmeye yönelik sorularını büyük bir sabırla ve geçiştirmeden cevaplandırın; onu uygun zamanlarda olmak kaydıyla merak ettiği her şeyi sorması konusunda teşvik edin.
27. Daha derin araştırmalara yöneltecek konuları araştırarak inceleyin ve onu da bu konuları araştırma konusunda teşvik edin.
28. Problem çözmede çok çeşitli yaratıcı çözüm yolları bulunabileceğini somut olarak gösterin.
29. Problem çözmede yaratıcı çözüm yolları denemesi ve yeni çözüm yolları ortaya koyabilmesi için onu teşvik edin.
30. Bulduğu çözüm yollarının uygulanabilir olanları varsa, bunları günlük hayatınızda kullanarak onu cesaretlendiri
31. Temel öğrenme yöntemlerini geliştirebilmesinde ihtiyacı olacak müzik, resim, edebiyat, şiir gibi sanat alanlarında kullanılan sanatsal ifadeleri öğrenmesini sağlayın. Sanatsal faaliyetlerin tüm çocukların ruh sağlığı için faydalı olduğunu unutmayın.
32. Kitle iletişim araçlarının (medya) olumlu ve olumsuz yönleri üzerine tartışın; medyaya karşı eleştirel bir yaklaşım tarzı geliştirmesi ve yayınları takip etmede seçici olma alışkanlığı kazanabilmesi için kendisine rehberlikte bulunun.
33. Kitap okuma, dergi gibi süreli yayınları takip etme konularında örnek olun; ona zaman zaman kitap okuyarak okuma alışkanlığı edinmesine yardım edin.
34. Ortak ilgi alanlarınızı paylaşın; birlikte araştırın, gelişmeleri ve sanatsal etkinlikleri birlikte takip edin.
35. Hobi edinme ve hobilerini izleme konusunda teşvik edin.
36. Evde oynanabilecek satranç, dama gibi oyunları birlikte oynamayı önerin. Ailece oynayabileceğiniz yeni oyunları birlikte araştırın.
37. Üstün veya özel yeteneklilerle ilgili kamu yasalarını araştırın ve gerektiğinde başvurabileceğiniz uzman kişilerin, yardımcı kurum ve kuruluşların adreslerini öğrenin. Bu amaçla ilinizdeki veya ilçenizdeki rehberlik araştırma merkezleriniz ziyaret edin.
38. Devlete ait olan Bilsem hakkında bilgi alın. İstanbul’da Üsküdar Belediyesi’nin bünyesindeki Çocuk Üniversitesi adı altında yapılan çalışma, üstün zekalı çocuklar için planlanmıştır. Ayrıca Koç Üniversitesi, Bilgi Üniversitesi gibi bazı üniversitelerde ve özel eğitim kurumlarında çocukların ilgi alanlarını geliştirici çalışmalar yapmaktadır. Bu konuda bölgenizdeki üniversitelerden talepte bulunabilir; böylece kurumlara farklı bir bakış açısı sunabilirsiniz.
39. Bu çocuklarda üstünlük duygusunu yaratmak, aynı “aşağılık duygusu” kadar zararlı sonuçlar doğurabilir. Çocuk arkadaşlarını ve çevresindekileri aşağı görebilir. Toplumda yalnız bir kişi olarak yaşamına devam etme tehlikesiyle karşı karşıya kalır. Çocuğunuzun mutlu ve sağlıklı bir yaşam sürmesi için üstünlük duygusunun yaratılmamasına azami dikkat sarf edilmelidir.
40. Son olarak üstün bir çocuğun anne babası olmak yardım alındığında daha başarılı ve mutlu olabileceğiniz bir durumdur. Zorlandığınızda uzmana danışın ve sorun oluşmadan yardım alın.
“ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLARLA YAŞAMAK” başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Burçin DEMİRKAN’e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.