Üstün Zekalıların Eğitimi ve Üstün Yeteneklerin Geliştirilmesi İçin Rasyonel Gerekçe
|Üstün Zekalıların Eğitimi ve Üstün Yeteneklerin Geliştirilmesi İçin Rasyonel Gerekçe
Arkadaşlar, üstün yetenekli çocuklarımız neden farklı bir eğitim almak zorundadırlar? Bu konuyla ilgili bulduğum bu yazıyı da sizlerle paylaşıyorum.
1. Üstünlüğün Gelişmesinin, Çevre ile Kalıtım Arasındaki Etkileşimin bir Sonucu Olması.
Doğuştan gelen yetenekler, kapasiteler ve süreçler çevre çevre tarafından uyarılıp ortaya çıkarılır. Bu iç mekanizmaların en fazla ilk yıllarda daha kolaylıkla etkilenmelerine karşın, potansiyelin yüksek düzeyde gerçekleşmesini sağlamak için etkin bir etkileşimin yaşam boyu süregelmesi gerekir. Zihinsel açıdan durağanlık söz konusu değildir. Yüksek zekâ düzeyi için verilen bir etiket olan üstünlük, dinamik bir özelliğe sahiptir ve ancak çocuğun yeteneğini, becerisini ve ilgisini geliştiren öğrenme yaşantılarını geçirmesi sağlanarak, onda bu özellik daha üst düzeylere çıkartılabilir.
2. Politik ve Sosyal Sistemin Demokratik Prensiplere Dayalı Olması.
Demokraside eşit fırsat yukarıda da belirtildiği gibi, aynı fırsat anlamına gelemez, gelmemelidir de. JEFFERSON’ın dediği gibi, eşit olmayan insanlara eşit muamele etmek kadar eşitliğe aykırı bir şey olamaz. Demokratik bir düzende, eğer her bireyin yeteneğini doruğa çıkarması bir insanlık hakkıysa, o zaman üstün zekâlı bireylerin de kendi düzeylerinde gereksinmelerine uygun bir eğitim almamaları da demokrasiye aykırı bir durumdur. Çocuk ve gençlerin yetenek ve becerilerini doruğa çıkarabilmelerini sağlamak için, onlara gerçekten eşit fırsatlar sağlanmalıdır. Bunun gerçekleşmesi için de onlara birçok düzeyde çeşitli öğrenme yaşantılarının sunulması gerekir.
3. Gelişimlerinin Sınırlanması ve Kısıtlanması Halinde, Bireylerin Fiziksel ve Psikolojik Acı Çekiyor Olmaları.
Bireylere daha önce başardıklarını aşmaları için izin verilmezse, sıkılırlar, cesaretleri kırılır, kırgınlık yaşarlar, kızarlar ve bir birey olarak kendilerinin tükenmiş olduğunu hissederler. 1925’te TERMAN üstün zekâlı çocukların potansiyelleri altında başarı gösteren en büyük grup olduğunu ileri sürmüştür.
4. Toplumu Oluşturan Bireylerin Yeteneklerinin Gelişmesi Toplumun da İlerlemesini Sağlaması.
Genelde toplumlar fiziki ve artistik yeteneklere değer verirler ve ödüllendirirler. Zihinsel yetenek ise, birçoğu tarafından kuşkuyla karşılanır, bazıları bir tehdit olarak görür ve birçoğu da alın teriyle kazanılmamış bir yetenek olarak ele alır. Aslında üstün zekâlıların gereksinimlerine uygun programların geliştirilmesi, bu tür bireylerin kendini beğenmiş, züppe bireyler olmalarına değil, bilâkis sosyal ilişkileri gelişmiş, kendilerine ve diğerlerine olumlu tutumlar geliştirmiş bireyler olarak yetişmelerine neden olacaktır.
5. Üstün Zekâlıların Yaşıtlarına Oranla Genellikle Farklı Düşünmeleri ve Farklı İlgilere Sahip Olmaları.
Okula başladıkları zaman, üstün zekâlıların birçok temel becerisi genellikle gelişmiştir ve bunların bazıları da üst düzeylere ulaşmış durumdadır. İleri ilgi alanlarına sahiptirler. Hemen hemen okula ilk başladıkları günden itibaren diğerlerinin kendilerini farklı gördüklerini hissederler. Eğer okul her hangi bir önlem almazsa, düşük benlik kavramı ve okul ile topluma karşı olumsuz tutum geliştirmeleri olasılığı doğar. Okulların çoğunun hedefi öğrencilerin topluma uyum göstermelerini kolaylaştıracak becerileri onlarda geliştirmektir. Yeniden bir toplumun yaratılması okulların hedefleri arasında yer almaz. Yaratıcı ve atılımcı kişiler yetiştirme eğilimine ender rastlanır. Daha çok var olan bilgileri kullanacak kişiler yaratma eğilimi ağır basar. Yeniden yaratma yenilik ve at ılımcılık ise, üstün zekâlı çocuklarda görülen tipik kişilik özellikleridir. Durum böyle olunca da üstün zekâlı çocukların farklı bir dünya görüşüne ve farklı eğitim gereksinmelerine sahip olmaları kaçınılmaz olur.
6. Gereksinmelerine Uygun Eğitim Programları Düzenlenmesi Halinde, Üstün Zekâlıların Başarılarında Önemli Artışların Olması, Yeterlilik Duygularının Geri Gelmesi ve Ruh Sağlığına Kavuşmaları.
Uygun öğrenme yaşantıları sonucunda, üstün zekâlı öğrenciler. daha etkin ve yeterli bir şekilde çalışmayı öğrenirler; problem çözme becerilerini geliştirirler ve çözümleri birçok açıdan görebilirler. Kavramları dinamik bir ilişki içinde ele alırlar ve geniş bilgi dağarcıklarını sınırsız öğrenmenin temeli olarak kullanabilirler.
7.Tüm Alanlardaki Topluma Yapılan Katkıların Büyük Bir Bölümünün Bu Kesimden Geliyor Olması.
Toplumun yenilikçi ve tatmin edici bir geleceğe ulaştırılmasında üstün zekâlı bireylerin rolü büyüktür (Clark, 1997, s.6-9).